woensdag 29 augustus 2018

Vårdcentral deel 3: Poop sample? Poepsimpel

Vergeef mij de nogal plastische titel van deze blog. Maar dat zijn de zaken waar ik tegenwoordig mee moet omgaan. Life as it is, the Swedish version. Geen glitz en glam, the real stuff. Voor ik aan mijn vervolgverhaal begin, maak je geen zorgen, ik zal niet (te veel) in details gaan.

Kies voor de nul

Vandaag had ik een mega-doorbraak in de medische saga. Braafjes heb ik om 8u naar de Vårdcentral gebeld. (Degenen die dit rampscenario op de voet volgen zijn mee, de rest leest best de 2 voorgaande blogs.) Maar ik kon na 5 keer bellen nog altijd niet aan de instructies uit. "Druk 2, geef je persoonnumer en nummer van elektronische bankkaart in", oh neen, dat is het niet... Opnieuw beginnen... "druk 1... bel 112 bij een noodgeval", oeps, neen, beter ook niet doen of er staat hier subiet een ambulance op mijne oprit. "Bij een acuut probleem".... ja, dat is het! "... surf je naar onze website en maak je een digitale afspraak met de dokter". Oh, help, dat is het ook niet! Dus met de moed der wanhoop heb ik dan maar weer "druk 0 voor Engels" gedaan. Zeer toepasselijk, want ik voelde me wel een nul om 8u20. Iets simpel als een persoon van vlees en bloed (en oren aan zijn hoofd) aan de lijn krijgen ging niet gebeuren.

De verlossing

Waarschijnlijk klonk mijn ingesproken boodschap wanhopig genoeg want ik kreeg een uurtje later een telefoontje van een (deze keer wel) vriendelijke secretaresse die me de verlossende mededeling deed dat ik VANDAAG om 14u een afspraak met de dokter had. Ik viel bijna van mijn stoel. Letterlijk. Dus die donderwolken van 4 tot 6 weken wachten zijn ineens geweken voor de heldere stralen van efficiënte dienstverlening.

Hendrik de hippie Viking

Raar te zeggen dat ik content was naar de dokter te kunnen gaan. Tot ik natuurlijk (alleen trouwens) in de wachtzaal zat. Een hippie/nerdie persoon - staartje achteraan, kaal vooraan, broek opgetrokken tot aan zijn oksels - sloop iets na 14u binnen en mijn eerste gedacht was "hopelijk is dat mijn dokter niet". Twee keer raden... Hendrik was de naam. Een zeer timide, bijna teruggetrokken persoon, maar ik was vast van plan er het beste van te maken. Hendrik en ik hadden een missie. Eerst en vooral moest ik mij verstaanbaar maken, dus de uitleg van mijn kant moest in het Engels gebeuren. Daar was hij niet zo 100 procent happy mee, maar aangezien mijn Medisch Zweeds niet goed genoeg is en hij geen Vlaams sprak, moest het wel in de Angelsaksische taal gebeuren. Kan ik eraan doen dat die de Vikings in de pan hebben gehakt? Kunnen we het verleden niet achter ons laten Hendrik?

Poop sample

Het moet gezegd, ik voelde me helemaal niet opgejaagd (dat is het effect van een lege wachtzaal) en kon al mijn pijntjes en kwaaltjes uitgebreid omschrijven. Na Hendrik's consultatie moest ik bij een verpleegster mijn bloed laten nemen. Wel een beetje raar hé, zo in de namiddag? In België MOET dat nuchter gebeuren anders kloppen je waarden langs geen kanten. Na een minuut had ze 5 tubetjes gevuld. "Jij hebt dit nogal gedaan hé?" zei ik om het ijs wat te breken, niet de beste grap maar het was het enige waar ik op kon komen na een afname van een halve liter bloed. Haar Engels was niet zo goed, een terugkerend fenomeen in de Vårdcentral. Dokters en verpleegster die geen vlot Engels spreken? Ik vind dat zo raar. In mijn dagdagelijks leven kom ik zoveel verschillende Zweden tegen van alle leeftijden en die spreken allemaal een goed mondje Engels. Swat. Opeens sprak ze me over een poop sample. Ik had haar helemaal niet goed verstaan. De overgang van bloedafname naar een ontlastings-staal was me net niet subtiel genoeg. Ik heb een volwassene dat woord trouwens nog nooit horen uitspreken, dat is eerder iets voor 3-jarige kleuters die dringend naar de wc moeten. Feces is het correcte woord, oftewel stool en excrement is ook nog ok, maar .... poop?

Ok, ik heb het woord (en zijn nodige synoniemen) nu wel genoeg gebruikt voor 1 dag. We gaan ermee stoppen. Wel drukte ze mij er nog op (wat een passend werkwoord) dat ik het (trouwens minuscule) tubetje NIET volledig moest vullen, ALLEEN het (tienie mienie) lepeltje. "Euh, ok", was mijn verwarde reactie, "en moet dat NU gebeuren? Want dat gaat niet echt lukken onder zoveel spanning". Gelukkig mocht het tubetje mee naar huis. En daar stopt het verhaal nu ook. Er lezen misschien ook kinderen mee....

To be continued

dinsdag 28 augustus 2018

Vårdcentral deel 2

En het verhaal gaat verder...

Een paar dagen geleden kreeg ik een brief van de Vårdcentral. Alhoewel die eerder in de categorie 'nota' thuis hoort in plaats van 'brief. De mededeling is als volgt:
Hej. Du kommer att bli kallad till läkare inom 4-6 veckor.
Oftewel, vertaald naar het Nederlands: 'Hallo. Binnen 4-6 weken wordt je bij de dokter uitgenodigd.
Over summier gesproken. 4 tot 6 weken?! En welke dokter? Volgt er nog een 2e brief met een specifieke afspraak? Hej Tina of Mevrouw, kon er ook niet vanaf. Zo'n onpersoonlijke, koude, onmenselijke brief.

In persona

Dus ik vandaag in persoon naar de Vårdcentral om een vroegere afspraak af te dwingen. De Medische secretaresse van dienst was niet dezelfde als ik aan de lijn heb gehad en kon nog minder Engels. Ik drong sterk aan op een herziening van de afspraak, maar ondanks het feit dat ze al mijn gegevens en 'diagnose' in de pc voor haar neus kon aflezen, was het onmogelijk mijn afspraak te verzetten. Daarvoor ....

De wanhoop voorbij

... moet ik morgen om 8u bellen - naar nog een andere collega - en die zal dan een afspraak regelen in de namiddag voor een gesprek met de verpleegster om het probleem vast te stellen. 'Maar ik heb al mijn uitleg gedaan. Moet ik dan weer via een verpleegster? Kan ik niet rechtstreeks bij de dokter? Dit zijn wel heel veel tussenstappen en gaat dus wel even duren? En ik sta hier nu toch om mijn uitleg te doen, moet ik nu nog eens terugbellen om 8u 's morgens?'
Niets aan te doen of aan te veranderen blijkbaar. Toen we in China woonden zou ik dit 'Chinese toestanden' noemen, maar ik moet nu overstappen op 'Zweedse toestanden' of eerder Oostblok-landen toestanden. Amai, ze zijn hier wel achter qua medische zorgverlening. Ik ben benieuwd hoe het allemaal verder zal gaan. En of ik in het hele proces een bekwame arts zal treffen. En nu ga ik een Imodium en een Valium innemen.....

zaterdag 25 augustus 2018

Vårdcentral

Concentratiekamp

Het concept 'huisdokter' is hier niet gekend. Elke gemeenschap heeft zijn eigen 'Vårdcentral'. Letterlijk betekend het woord 'Zorg Centrale' maar persoonlijk vind ik dat die naam meer weg heeft van het een of andere concentratiekamp. Auschwitz, Dachau, Ravensbruck.... Vårdcentral past in het lijstje.

Wanneer je een medisch probleem hebt bel je naar deze centrale. Als je Engels spreekt moet je je naam, identiteitsnummer en telefoonnummer achterlaten (alsof je in een concentratiekamp bent terecht gekomen.) Je wordt dan teruggebeld, maar je weet niet precies wanneer. Heel stresserend want je mag je gsm niet uit het oog verliezen. Als je hun oproep mist moet je weer opnieuw beginnen. Dus bij elk toiletbezoek of zelfs onder de douche moet je een oog houden op je telefoon. Je wordt teruggebeld door een soort Medische secretaresse. Aan die persoon moet je je hele medische probleem uit de doeken doen. En daar heb ik eigenlijk wel wat problemen mee.

Waar is de privacy?

De Zweden zijn oh zo hard gesteld op hun privacy en staan enorm op hun persoonlijke rechten. En Zweden neemt de leiding wanneer het op ontwikkeling en vooruitstrevendheid aankomt. Maar je moet wel aan een niet medisch geschoolde persoon heel de inhoud van je medische kleerkast tonen. Ik kan me echt niet inbeelden dat ik in België naar mijn huisarts bel en aan zijn secretaresse die zijn afspraken beheerd moet uitleggen hoe regelmatig mijn stoelgang is.

In mijn geval was het Engels van de secretaresse niet zo goed, dus ik deed mijn uitleg in het Engels en zij stelde vragen in het Zweeds. Allemaal goed en wel, maar hoe gaat die informatie bij de dokter terecht komen? Ik belde ivm darmproblemen, maar voor hetzelfde geld verwijst ze me door naar een hersenchirurg. Het gaf me ook niet veel vertrouwen dat na een hele uitleg over hoe ik al jaren buikpijn en buikloop heb (voila, nu weet iedereen het) haar volgende vraag was of ik al Imodium heb geprobeerd. Dear miss, als ik daar mee moet beginnen moet ik Imodium bij het ontbijt, de lunch en mijn avondeten nemen. 'Dat is toch geen oplossing van het probleem?' was dus mijn antwoord. Wat had ze nu verwacht? Dat haar voorstel de oplossing van mijn probleem zou zijn? Eureka! Hallelujah! De hemel gaat open, het licht is gezien en alles is opgelost? Let's skip the doctor and ask the secretary, she's brilliant.

Geduld is een schone zaak

Na heel mijn uitleg en het nemen van (hopelijk de juiste) notities kreeg ik de mededeling dat ze mijn geval gaat voorleggen aan (hopelijk de juiste) dokter. Dat er dan contact met mij zal opgenomen worden door middel van een brief voor het maken van een afspraak maar dat dit wel enige weken (qua?!) kan duren en indien er zich iets acuut zou voordoen ik altijd mag terugbellen. Of misschien kan ik een brief sturen dan, of een postduif? Toen ik vroeg of ze mijn e-mail adres wilde hebben moest ze even lachen en zei ze dat het daar nog te vroeg voor was. OK, ik zal het doorgeven aan mijn groeiende darmkanker en vragen of hij het langzaam aan kan doen, niet te veel groei de komende weken graag.

On the bright side

Het voordeel van heel de situatie is dat ik dan tenminste iets weet te schrijven. Hilarisch of niet, het hele geval doet me de medische zorgverlening in België toch wel meer waarderen. Het is veel veiliger en geruststellend dat je een huisarts hebt waar je een vertrouwensrelatie mee hebt, die je al jaren kent - misschien zelfs van kleins af - en die nieuwe symptomen aan oudere weet te koppelen. Want weet ik veel wat mijn probleem is en bij welke dokter ik moet zijn? Ik ben toch niet naar een medische school geweest?
Ik vrees dat hier nog een lang staartje aan zal komen en kijk er tegen op om van-het-kastje-naar-de-muur-gestuurd te worden. Ik heb een hekel aan dokters en onderzoeken, maar mijn troost is dat ik alle ongemakken met jullie kan delen. Dus neem op voorhand maar een Motilium'ke in.

vrijdag 24 augustus 2018

Je blik op werpen

Plastic flessen en blikjes zijn geld waard. De grote supermarkten hebben automaten waar je elk item 1 voor 1 moet insteken - niet te snel want dan blokkeert heel het systeem en soms leest de scanner niet goed en dan moet je een paar keer proberen - verre van ideaal. Grote plastic flessen leveren 2 kronen op, blikjes en kleine flesjes 1 kroon. De waarde krijg je in de vorm van een bon die je alleen in dezelfde winkel kan omruilen voor geld of als korting gebruikt voor je aankopen.

Voordeel is dat je geen blikjes of flesjes in de goot of gracht zal vinden. Want er zijn mensen die er een bijverdienste van maken leeggoed te zoeken. Het is dus ook niet ongewoon om mensen te zien die door de vuilbakken rommelen of met half gevulde grote vuilzakken over hun rug door de graskant ziet snuisteren.

Nadeel is wanneer een supermarkt maar 2 leeggoed automaten heeft waarvan er eentje kapot is (er is altijd wel eentje die niet werkt) en er net iemand bezig is om zijn imposante collectie van verzamelde flesjes en blikjes in de machine te steken. Aan de gigantische zakken van 150 blikjes elk te zien weet je dan dat hij nog wel een tijdje zoet is. Dan kan je oftewel nog eens terugkomen na je aankopen (en toen was hij nog bezig) of je zak leeggoed weer meenemen naar huis (wat ik niet wou doen). In dit geval had ik geluk en mocht ik er even tussen komen met mijn bescheiden lading.

Allemaal zeer goed voor het milieu maar minder goed voor de stressgevoelige zielen.

dinsdag 7 augustus 2018

Dragør

Als je ooit in de buurt van Kopenhagen bent maar de drukte van de grote stad wilt vermijden en toch de Deense maritieme gezelligheid wilt ervaren dan is het dorp Dragør een goed idee. Het ligt maar 6 kilometer van de route van de snelweg E20 af, dus veel tijd verlies je niet op doorreis. 

Oude stadsgedeelte


Dragør is niet zo groot. Het oude stadsgedeelte met kleine gele huisjes en tjokvol charmante kleine details zijn een paradijs voor de (amateur)fotograaf. We hadden geluk met het weer. En ook de stokrozen en andere planten en bloemen lieten zich van hun beste kant zien.
Er zijn een klein aantal winkels en restaurants aan de rand (noorden) van deze wijk. En een lekker ijssalon waar vooral de softijsjes een royaal formaat hebben.

Haven


Een ander typisch deel van het dorp is de haven. Hier zijn een paar restaurants met terrassen gevestigd. Bestellen doe je aan de toog, waarna je een nummertje krijgt en een tafeltje mag kiezen. Veel keuze is er niet: zalm, haring of gepaneerde vis die je het beste aanvult met een - hoe kan het ook anders - frisse Carlsberg. Wij moesten nog allebei rijden, dus hebben we het bij water en cola gehouden, maar de räkorbroodjes waren overheerlijk en verfrissend.

Öresundsbrug

Vanuit Dragør heb je trouwens ook een uitstekend zicht op de Öresundsbron die toch wel een behoorlijk knap bouwwerk is. De brug/tunnelcombinatie legt een verbinding tussen Kopenhagen (Denemarken) en Malmö (derde grootste stad van Zweden). Voor een enkele overtocht betaal je bijna 60 euro. De tunnel aan de Deense kant is 4 kilometer lang en de brug aan de Zweedse kant 8. Op het hoogste bind zweeft de brug 57 meter boven het water. De hoogste pyloon is 204 meter en daar kan je niet naast kijken. Je herkent ze van ver. 

Volop te doen dus rond Kopenhagen! Meer verkennen volgt ongetwijfeld bij onze volgende doorreis. Wanneer die is valt nog af te wachten!




Carlsberg glas, maar er zit water in ;-)

zaterdag 4 augustus 2018

De zes vergeten reuzen van Kopenhagen

Tijdens de rit naar huis van België naar Zweden van vorig weekend hebben we ruimschoots de tijd genomen om de ruim 1400 km af te leggen. Twee dagen, 1 overnachting in Duitsland en een paar bezichtigingen onderweg. Kopenhagen heeft in het zuiden een mooie archipel en ook de natuur in het Westen is de moeite waard.

Thomas Dambo

Om meer toeristen naar de natuur buiten Kopenhagen te lokken heeft de artiest Thomas Dambo uit gerecycleerd hout 6 vriendelijke reuzen gebouwd en 'verstopt' in de bossen en heide van 6 minder bekende gemeenten. Ze zijn heel kindvriendelijk gemaakt en nodigen uit om erop te klimmen en erin te kruipen. Zelfs als volwassene kan je moeilijk weerstaan aan hun charme.

Zoektocht met kaart

Wij hadden slechts tijd om eentje te bezoeken, maar als je genoeg tijd hebt kan je aan de hand van een kaart op zoek gaan naar de 6 (je hebt wel een auto nodig). Wij hadden de GPS. De zes zijn: Teddy Friendly, Oscar Under the Bridge, Sleeping Louis, Little Tilde, Thomas on the Mountain en Hill Top Trine.
KAART om de Verborgen Reuzen te vinden

Hill Top Trine

De laatste reuzin hebben we bezocht omdat ze het dichtste bij de autosnelweg lag en Trine was geen trien, ze was vriendelijk en droeg Benjamin zelfs op handen.

Gelukkig propere voeten


Meer info:
http://thomasdambo.com/works/forgotten-giants/

donderdag 2 augustus 2018

Swimming in the sea

Omdat we nu eindelijk een 'echte' zomer hebben begin ik de Zweedse 'badcultuur' al wat beter te begrijpen. Ik heb mij er ook al verschillende keren schuldig aan gemaakt in de zee te zwemmen. De koude valt heel goed mee omdat het water ondiep is. Het water van de badplaatsen is tientallen meters slechts knie- of heup hoog, dus je moet al een behoorlijk eindje waden om iets dieper in het water te zakken. En achteraf op de warme rotsen liggen drogen hoort er ook bij. Veel properder dan op een zandstrand en wanneer de rots lichtjes helt ligt dat nog best prettig.

Een van mijn nieuwe gewoontes is op mijn joggingsroute van 10 km, na 7 km een pauze in te lassen aan 1 van de kleine verstopte inhammetjes die ik langs de kust heb ontdekt. Natte bezweete loopbroek, -shirt, en -schoenen leg ik te drogen in de zon en in mijn (deftig) loopondergoed zwem ik een paar minuten rond wat voor heerlijke afkoeling zorgt. Na een kwartiertje zonnebaden op de rotsen (af en toe schuif ik naar een nieuw droog plekje op) ben ik helemaal verfrist om de laatste 3 km naar huis te lopen. En daar zijn een paar kuitenbijters bij, want de looproutes zijn hier alles behalve vlak. Maar dan heb je ook af en toe fantastisch uitzichten en dat maakt het zeker de moeite waard.

Zandstrand, weinig volk, hidden treasure!